Op 3 oktober alweer het vierde TransportDebat, deze keer in Delft. Qua vorm en opzet anders dan de meeste logistieke bijeenkomsten. Direct tot de kern komen in debatten waar meerdere spelers uit de waardeketens met elkaar in gesprek gaan. Iets wat best vaker zou mogen en elk jaar met verrassende inzichten over en weer.
De opzet is simpel: 3 debatten waar verladers, logistiek dienstverleners, retailers en andere experts een stelling verdedigen, waar het publiek in meestemt. Daarna gingen we hierover het gesprek aan onder leiding van Frank Verhoeven (CEO Vos Logistics) en Prof. dr. Jan Fransoo, (Hoogleraar Operations Management Universiteit van Tilburg). Het voorzitterschap van meerdere debatten vraagt skills op vlak van inhoud (diepgaande kennis en ervaring), vragen durven stellen én net zo belangrijk: de interactie te bevorderen. De vooraanstaande ondernemer en dito wetenschapper bleek wederom een perfect duo voor deze middag.
Prof. dr. Barbara Baarsma, Hoofdeconoom PwC en Hoogleraar Toegepaste Economie UvA opende het 4e TransportDebat op 3 oktober met een keiharde boodschap: “We hebben knellende grenzen in Nederland. De energienetten die vol zijn, beperkte ruimte door onder meer stikstof en het gebrek aan arbeid vragen om een reshuffling van Nederland. En u staat daarbij als sector op het verkeerde lijstje.”
Deze woorden sprak ze naar aanleiding van een onderzoek binnen PwC rondom arbeidsproductiviteit-ontwikkeling in Nederland. Het niveau van arbeidsproductiviteit is hoog in ons land, maar de groei is laag. Voor de sector Transport & Logistiek is er zelfs krimp, de afgelopen 10 jaar laten een afname van 20% zien. Schokkend? Ja! Onverwacht? Nee! Een boodschap die wel duidelijk binnenkwam op dit TransportDebat. Met natuurlijk de vraag: Wat kunnen we hier als sector en al individueel bedrijf aan doen?
Professor Baarsma deelden uiteraard ook adviezen. Ze benoemde hierbij dat er in Nederland een achterblijvende kwaliteit van onderwijsontwikkeling is en wat niet snel zal veranderen met de aangekondigde bezuinigingen van het huidige kabinet. Wat kan de sector dan wel doen? Ze gaf meerdere aanbevelingen, zoals veel meer investeringen in techniek en digitalisering die nodig zijn. Het kan daarbij helpen om Ook adviseerde ze om meer als één markt naar buiten te treden, want dat gaat schaalvoordelen opleveren. “Het creëren van innovatieve ecosystemen helpt daar ook bij, zo kan je samen innovatiever worden.” Het verenigen van de sector kan ook helpen bij de vergroening, want ook hier loopt de sector nog achter. Er was veel reactie uit het publiek, zeker niet iedereen was blij met de boodschappen van iemand buiten de sector die de vinger op de zere plekken legde. Een boeiende bijdrage die een duidelijk kader zette voor de rest van de middag.
Er stonden daarna drie debatten ingepland onder leiding van Frank Verhoeven, CEO Vos Logistics en Prof. dr. Jan Fransoo, Hoogleraar Operations Management Universiteit van Tilburg. Een perfect duo voor het TransportDebat – de ondernemer en de wetenschapper – voor een begeleiding van zowel de gesprekken op het podium als in het publiek.
Het eerste debat ging in op de centrale vraag – Is er nog ruimte voor logistiek in Nederland? We verwelkomden op het podium:
- Mark Bossen, Customer Fulfilment Implementation Manager bij IKEA
- Jos Kagenaar, Senior Business Development Executive, Rhenus Logistics
- Tom Runhaar, Programmamanager, DILAS, Dutch Industrial & Logistics Association en eigenaar Runhaar Connects
De meerderheid ziet dat er nog wel ruimte is voor warehousing, zolang we er voor zorgen dat het gebouw past in de omgeving. Hierbij moet ingezet worden op efficiënt en duurzaam ruimtegebruik. Tom Runhaar deelde voorbeelden over hoe gebouwen ook multi-users zou kunnen faciliteren en hoe bijvoorbeeld een warehouse kan helpen bij het creëren van een regionale energiehub juist ook als oplossing voor netcongestie.
Het onderwerp van automatisering zou ook moeten leiden tot hogere productiviteit en juist het toevoegen van meerwaarde in een warehouse verhoogt ook juist het belang ervan. Jan Fransoo: “Verdichten gaat hand in hand met automatisering en groei van arbeidsproductiviteit.” Op de stelling van Mark Bossen dat we alleen nog maar de hoogte in zouden moeten, werden ervaringen gedeeld. Het blijkt in de praktijk nog best lastig om dit goed te organiseren. Een dubbellaags DC is absoluut een gamechanger maar vooral het oprijden kan uitdagend zijn. Mark bood direct aan om een kijkje te nemen bij Ikea waar het al in de praktijk plaats vindt.
Jos Kagenaar: “We moeten als branche veel pro-actiever het overleg voeren in Den Haag om een bouwstop te voorkomen.”
Centrale boodschap in dit gesprek was dat er al meer mogelijk is dan dat bekend is zowel binnen als buiten de sector. Wat kunnen we doen om dit beter over te dragen? Voor maatschappelijk én daarmee ook politiek draagvlak is het nodig om te innoveren zowel met de buitenkant als de binnenkant van het gebouw, van elkaar te leren wat er al kan en dat ook breed kenbaar te maken.
Mark Bossen: “Het gaat ook om verwachtingen over en weer duidelijk maken. Daarover moeten we dan wel in gesprek gaan met elkaar.”
Het tweede debat over slimme supply chains was met debaters:
- Marc Bekkers, Director Customer Service & Logistics, Heineken
- Paul Rombeek, Managing Director, Koninklijke Rotra Groep
- Juliën de Jong, Senior Vice President Ocean Freight, DB Schenker
De storm aan globale supply chain disrupties van de afgelopen jaren maakt dat meer en meer bedrijven kijken wat er lokaal mogelijk zou kunnen zijn. Delen van de supply chain zoals onderdelen van de productie verplaatsen is iets wat voor het ene bedrijf makkelijker kan dan voor het andere bedrijf, het heeft wel een grote impact op logistieke ketens.
Marc Bekkers: “Prijsvorming is heel onvoorspelbaar. Je kunt een efficiënte supply chain hebben, maar toch door allerlei disrupties blijven zitten met voorraden. De afgelopen jaren zijn de disrupties enorm, hoe kunnen we de betrouwbaarheid dan behouden?” Hij gaf aan dat de kosten te hoog worden, ook door het moeten houden van te grote voorraden. Bijna driekwart van het publiek was het eens met zijn stelling dat de toekomst van de supply chain zit in lokale productie om betrouwbaarder te kunnen leveren en ook groener.
Een belangrijk onderdeel van de discussie draaide uiteraard ook om digitalisering om daarmee de efficiency te kunnen verhogen. Digitale platformen hebben het wel moeilijk, waar kan de expediteur hier het verschil maken?
Juliën de Jong: “Het is essentieel om te weten waar je lading is, dus je moet digitaliseren. Eerst inzicht en dan oplossen. De toegevoegde waarde van expediteurs in de toekomst is de planning doen vanaf de fabriek.
Paul Rombeek stelde de vraag waarom we in de sector zo slecht zijn in investeren in digitalisering. Het is juist iets waar zij de focus op hebben.
Marc Bekkers: “Je moet eerst IT snappen om logistiek goed te kunnen doen. Intern zetten we daar ook op in bij onze medewerkers.”
Vraag uit het publiek van Mark van der Drift (Cornelissen Groep) of we toe zijn aan een nieuw soort leiderschap? Wat is er nodig om echt te veranderen? Iedereen was het hier unaniem over eens.
Het derde en laatste debat ging over zero emissie transport. De sector roept op tot realisme, de randvoorwaarden zijn op dit moment verre van op orde dus vasthouden aan de doelstellingen hiervoor is problematisch, de bottlenecks zijn legio. Een aantal dagen na het debat kwam het nieuws naar buiten dat het kabinet Schoof de eerder geuite bezwaren laat varen en de aangekondigde uitstel van de zero emissie zones in binnensteden toch weer intrekt.
Aan het debat namen deel:
- Annemieke Sirre – Heijdra, Director Transport, Albert Heijn
- Wim Roks, Fleetmanager Simon Loos
- Jan Schouten , Manager Energy Transition, Volvo Trucks
- Pim van Lexmond, Sustainability Expert Lease, ABN AMRO Bank
Dit debat had nog veel langer kunnen duren, dit is wel een belangrijke uitdaging die veel ondernemers bezig houdt. De onderwerpen van netcongestie, betaalbaarheid en waterstof zorgden voor veel interactie.
Er zijn zoveel investeringen nodig die transportbedrijven niet alleen kunnen dragen. Ook hier werd duidelijk dat het zo belangrijk is om daar met klanten afspraken over te kunnen maken. Vanuit het publiek reageerde een klant: “De transportkosten stijgen, het is belangrijk dat we een eerlijk prijs betalen aan vervoerders. Om Zero Emissie Transport in te kunnen zetten, moeten we kijken of we ergens anders in de supply chain kunnen besparen.” Pim van Lexmond gaf aan dat financiering ook echt mogelijk is. Natuurlijk moet je wel met een goed business plan komen, en daar kunnen we ook bij helpen. “We kunnen als bank geen hoge risico’s nemen in financiering, maar ik zie dat er steeds meer goede voorbeelden zijn waar het wel kan. Daar moeten we met elkaar van leren en op verder bouwen.” Vanuit het publiek mocht hij ook complimenten ontvangen voor de betrokkenheid van de bank bij het TransportDebat, waar de rol van banken in deze transitie mee wordt onderstreept.
Wim Roks, één van de transportbedrijven die rijden voor Albert Heijn is trots om mee te kunnen bouwen aan de verduurzaming met elektrische trucks. Hij wilde ook een lans breken voor het personeelstekort. Het tekort aan mensen en ook het anders rijden met elektrische trucks zijn zaken die de volle aandacht verdienen van de hele waardeketen en ook richting het onderwijs.
Albert Heijn wordt gezien als één van de koplopers als het gaat om in investeren in elektrisch transport, daarvoor werden complimenten gedeeld. Annemieke Sirre vertelde over de uitdagingen die er ook zijn. Ze zette iedereen op een ander spoor door aan te geven dat we ook waterstof nodig gaan hebben in de (verdere) toekomst. Slechts 40% was het met haar eens dat we waterstof (ook) nodig gaan hebben.
Annemieke Sirre benadrukte dat we zover ook niet zijn maar dat netcongestie en hogere prijzen van energie ook niet mogen onderschatten. Dat zijn problemen die voorlopig niet weggaan, dus we moeten alternatieven ook openhouden. En ook richting haar buurman in het debat van Volvo Trucks : “Elektrische vrachtwagens kan je nu al wel kopen bij jou, maar de waterstoftruck is nog veel verder in de toekomst pas beschikbaar. Dit kan je niet nu al inzetten op schaal .” Volvo Trucks gaat deze wel ontwikkelen en hoopt in 2026 te kunnen gaan testen met klanten.
Kortom, er is nog veel werk aan de winkel! Benieuwd naar de onderwerpen voor volgend jaar? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief en volg ons op linkedin.
Bekijk hier de foto’s of de video op de website: www.transportdebat.nl
Stellingen inclusief percentages:
Themasessie 1: Is er nog ruimte voor logistiek in Nederland?
Er is nog volop ruimte voor logistiek in Nederland, mits we de hoogte in gaan.
88% eens /12% oneens
Zonder actie nu wacht onze sector binnen 5 jaar hetzelfde lot als de boeren in ons land.
66% eens /34% oneens
De ontwikkeling van speculatieve, anonieme distributiecentra zonder maatschappelijke waarde, moet verboden worden.
81% eens / 19% oneens
Themasessie 2: Slimme supply chains en consolidatie, meer met minder
Efficient, duurzaam en betrouwbaar exporteren is niet meer mogelijk. Lokale productie en distributie heeft de toekomst.
73% eens / 27% oneens
Slimme supply chains starten bij de productie
70% eens / 30% oneens
Bedrijven zonder geavanceerde digitale supply chains hebben geen toekomst in de wereldwijde logistieke sector.
100% eens
Themasessie 3: Zero-emissie transport: hoe haalbaar is het en wanneer?
De komende jaren wordt de ZE-transitie extreem uitdagend: iedereen wil op zijn wenken bediend worden, maar niemand wil bedienen.
47% eens/ 53% oneens
De overheid doet op dit moment onvoldoende met regelgeving om te zorgen dat vervoerders over kunnen stappen naar elektrisch.
63% eens/ 37% oneens
Zonder de inzet van waterstof voor wegtransport is de energie transitie niet af te maken.
41% eens/ 69% oneens
Financiering voor de hogere investeringen in ZE transport is mogelijk.
74% eens/ 26% oneens
