Mieke van Cauwenberghe
Programmamanager VLOCA, agentschap Binnenlands Bestuur
Mieke heeft meer dan 20 jaar ervaring als Program Manager Smart City & Innovation bij de Stad Mechelen. Ze heeft deze stad zien uitgroeien tot een duurzame smart city. Vanaf 1 juli 2023 is ze werkzaam bij VLOCA waar ze o.a. kijkt naar de rol van de Vlaamse overheid op het vlak van de Vlaamse open city architectuur. We interviewden Mieke over haar visie van een ultieme Smart City.
Waar komt jouw passie voor Smart Cities vandaan?
Tussen 2012-2016 was ik in opdracht van stad Mechelen beheerder van het Oh!Ondernemershuis. We gaven huisvesting en een netwerk aan startende ondernemers waardoor zij zich ten volle konden toeleggen op hun bedrijfsvoering. In diezelfde periode begon de start-up scène in verschillende Vlaamse steden ook steeds meer op de voorgrond te komen. We beseften al snel dat we als overheid meer te bieden hadden dan kantoor en faciliteiten. Daarom smeedde ik samen met een aantal gedreven ondernemers plannen om een “CityLab” op te starten. Een partnership vanwaaruit oplossingen in co-creatie konden tot stand komen die antwoord boden op maatschappelijke uitdagingen die we in de stad detecteerden. Zo organiseerden we o.a. een “CityLab” rond duurzame stadsdistributie waaruit de Ecokoeriers gegroeid.
“Er is nood aan meer ‘Common Ground’
als het gaat over slimme oplossingen“
Tegelijk begon stad Mechelen steeds meer te pionieren met technologische innovaties en kwam er de nood naar een strategische visie op de “smart city”. Ik ben met veel plezier de uitdaging aangegaan om bij te dragen aan die visie ontwikkeling en een programma op te starten om Mechelen als smart city op de kaart te zetten. De combinatie van de samenwerking met het bedrijfsleven en tegelijk het maatschappelijk doel voor ogen houden heeft me altijd geboeid.
Wat is volgens jou de grootste uitdaging op dit moment t.b.v. stedelijke transformatie in Vlaanderen/België?
Vanuit smart city perspectief hebben we bij stad Mechelen gekozen om de prioriteiten te leggen binnen het klimaat programma. Dit gaat vrij breed: transitie naar een duurzame mobiliteit, druk op en herinrichting van de openbare ruimte, waterproblematiek en hittestress. Als je dit vanuit mijn thema bekijkt zit de uitdaging dus vooral in een duurzame groei van de stad en tegelijk het inzetten op maatregelen om ons, gebaseerd op data, te wapenen tegen klimaateffecten (hitte, overstromingen, …)
Hoe denk jij dat partijen het beste kunnen samenwerken om zo tot de stad van de toekomst te komen?
We hebben nood aan meer “Common Ground” als het gaat over slimme oplossingen. Dit wordt te vaak vanuit de behoefte van één stakeholder gezien. De Smart Innovation Factory wil hiermee breken. Vanuit een maatschappelijk vraagstuk zoeken we “gelijkgezinden” die evenzeer interesse hebben in data of in oplossingen die vanuit hun data tot stand kunnen komen. We moeten als overheid sneller de private partners en onderzoekers mee betrekken en zoeken naar een win-win die elk een vooruit kan helpen. Nu wordt die hand in beide richtingen vaak pas gereikt wanneer de ideeën al even “gerijpt” zijn. Hierdoor missen we mijns inziens kansen.
Wat is jouw favoriete Belgische stad en waarom? En welke wereldwijd?
Tja… Mechelen is natuurlijk de stad Mechelen die voor mij met kop en schouders bovenuit steekt 😉 Ik zou me nergens zo thuis voelen maar als het echt moet zou ik Gent kiezen voor de gastvrijheid, Antwerpen voor het vertier, Leuven voor de nostalgie aan mijn studententijd en Brussel voor het verrassende.
“Vanuit de regiowerking kan er meer ingezet worden op samenwerking”
Wereldwijd ben ik mijn hart verloren aan Barcelona. Als jonge tiener werd ik door een bevriend koppel van mijn ouders rondgeleid in Barcelona. Het was in 1991, het jaar voor de Olympische Spelen in BCN. De stad was in mijn ogen toen gewoon een grote werf en daarbuiten wat verlaten straten. Ik ben nadien elke zomer teruggekeerd en zag de stad evolueren… samen met mijn persoonlijke ontwikkeling. Voor elke leeftijdsfase vond ik wel een match: uitgaan in Barceloneta, shoppen op de Passeig de Gràcia, musea bezoek, culinair genieten,… ondertussen genieten mijn kinderen ook van de stad. Barcelona blijft kleven.
Vorig jaar verbleef ik tijdens de Smart City Expo in het district BCN 22@ Dat is echt indrukwekkend. Hier is sprake van een baanbrekend project om innovatieve technologiebedrijven bij elkaar te brengen. Oorspronkelijk heeft dit deel van BCN ook voor de industriële revolutie van Catalonië gezorgd. Het is knap om te zien en voelen hoe de dynamiek en energie door deze wijk stroomt en toch ook de historische karakteristieken behouden bleven.
Wat kunnen we leren van andere steden en regio’s, op het gebied van ruimtelijk ontwikkeling, smart toepassingen, mobiliteit etc.?
Op het vlak van Smart Cities is het heel belangrijk om goed te weten wat er in andere steden en regio’s reeds getest werd of waar men rond werkt. Het agentschap binnenlands bestuur is hier met Smart Flanders en VLOCA al heel actief op aan het inzetten. Daarnaast denk ik dat er vanuit de regiowerking meer ingezet kan worden op samenwerking: delen van gemeenschappelijke uitdagingen maar ook expertisen en investeringen delen kunnen hier oplossingen bieden. Denk hier bijvoorbeeld aan het in kaart brengen van mobiliteitsstromen. Dit is iets wat heel snel over de gemeentegrenzen heen gaat maar waar bij kleinere gemeenten middelen en resources ontbreken.
Stedelijk Transformatie Platform
Mieke van Cauwenberghe gaat in gesprek met andere experten op het gebied van Smart City tijdens het congres Stedelijk Transformatie Platform op 26 september 2023 in Mechelen. Voor meer informatie, het programma en alle sprekers ga je naar www.StedelijkPlatform.be.
Schrijf je in voor dit inhoudelijke en interactieve seminarie en kom alles te weten over smart cities, maar ook over de toekomstbestendigheid van steden in het algemeen.
